精选
||
上周五下午,离开野外站的时候,我已经完成了设想的动作:存储阳光。或者叫做:打包阳光。
被子和大衣,都经过了初冬阳光的暴晒,不觉寒冷,只觉得暖意洋溢。折叠后,放入提包的被子和大衣,无疑就是正午阳光的存储器。
回家之后,我才发现这样的便签:封面上的八个字是“存储阳光,必有远芳”。正午时的阳光让我打包储存了,离开激光楼的时候,我是这样想的。

20多年来,去过激光楼无数次,却没有在那里住过。一层的小屋里,有绝对重力点。我看到过来自西安的同行,竖起了绝对重力仪,不间断地观测。
那时候,点上住的是山东小伙子小王。他踏踏实实地观测了好几年激光测距卫星,辞职了。
位于重力点上的房间,有时候空闲,有时候住人。我把被褥搬进点上房间的时候,首先注意到的是背面墙上的大风筝。风筝的图案是鹰。这最容易让我联想起在青藏高原、河谷上空盘旋多时的山鹰。那只鹰我是无法看到它的面容的。我可以看到的是,它的同类 。一只凝固的鹰,一只展翅于墙壁的鹰。它锐利的目光,盯着前方,几乎令人不敢与之对视。
书桌上的笔架,很有意思。主体是一对儿鸟,侧面斜插着两支笔。环顾房间,在窗台上发现了一个墨水瓶子。还有一瓶底的墨水。瓶盖已经和瓶体牢固地粘结,无法拧开。试着 写两行字的想法,没有实现。只好用手机备忘录,记录下一点儿感想。
房间门朝西开。南北是墙,东面的窗户外,有常青树——松树;也有冬季也开花的月季。上次来激光楼时,四朵月季花中,完整的有三朵。这次,只有一朵不完整的月季花了。那是一朵浅红色的月季,在四枝月季中最突出。在灰墙的衬托下,显得精神多了。
这很有意思,11月份在站住了两夜,在不同的楼上。上一次住的楼房,前有杏树,后有樱桃树。桃树、杏树,都是我参与栽种的。如今,它们的树干都很粗壮了。

上次(20多天前)完成白天的预定任务后,晚上我观摩了一会儿激光器的调试。忽然想起查看20多年前的观测手簿。现在,人们已经不再保留手工的、纸质的手簿,这越发显得以前的资料更有“文献价值”了。我只在2004到2005年观测过,很快就翻到了个人观测的最高记录。
我拍下了2004年11月10日的3页"观测手簿”。表格里的时间,是北京时间减去8小时。


不客气地说,从手簿纸面看,我的书写水平没有提升;甚至不如刚离开大学校门那几年认真了。
从自己上看的出来,两组“续后”都是同事帮我添加的。第27到28圈的记录,也是同事帮我添加的。
手簿里的数据,都来自计算机。20年前,看到卫星编号就知道哪颗卫星是哪颗卫星,现在得查对照表了。
我还拍摄了其他夜晚的手簿,统计了自己所有的观测圈数。199圈,是我一年中几十个无眠之夜的总体成果。那时候,一晚上测到20圈以上的卫星,我就沾沾自喜了。现在,听说,熟练的观测员可以一夜观星近百圈,真是让人叹为观止!以前,每夜通过的卫星为60圈上下(?)。捕捉到一多半的,就是高手了。因为高轨道卫星和低轨卫星的出现时段有重叠,高手可以快速地切换观测。不太熟练的观测手,放弃的就多一些。还有:敬业的观测手,彻夜不眠;珍惜体力的,半夜入眠。
【廿年前的激光器,是液体燃料激光器,脉冲频率最高10赫兹,只是夜间观测;现在已经改为半导体激光器,脉冲频率达到二千赫兹;实现了白天测距。】
用激光观测,可谓靠天吃饭。阴雨雪雾霾天,无法观测。有时晴夜风大,也不敢观测,担心圆顶扛不住风。打开的圆顶是悬挂在激光楼外侧的。
拥有十几年观测经验的小白,支援了我一个文本文件。我最关心的是行数和最右侧一列。行数,意味着夜间可观测卫星数;最右侧一列,给出了卫星的名字。“认识”的星有几颗;不认识的比较多。不认识的,猜测一下名字的含义也是有意思的。
难缠的近地星meteor3m,仍然在列表中。熟练的观测员,对它也感到头疼。
友好的ajisai 、 etalon和 lageos,也依然在列表中;它们让新手观测时,都觉得轻松。
lageos,貌似是geo前面有(阴性的)不定冠词,后面加了复数的符号s。有人把geo翻译为“吉奥”,还注册了相应的公司。不难猜测名称里的美好寓意。
有的卫星名字,隐含着美妙的意愿,比如compass,比如starlette,stella,比如swarm ,beacon,gracefo。
最有意思的,显然是包含汉语拼音的,比如tiangong,比如beidou,比如hy。分别对应:天宫、北斗和海洋。
0000100 A 0100 None 2 None apollo11
0000101 A 0101 None 2 None luna17
0000102 A 0102 None 2 None apollo14
0000103 A 0103 None 2 None apollo15
0000104 A 0104 None 2 None luna21
0000105 A 0105 None 2 None nglr1
0304206 A 5557 27944 5 30 larets
0702601 A 6201 31698 1 5 terrasarx
0705201 A 9106 32275 9 300 glonass106
0705202 A 9105 32276 9 300 glonass105
0706501 A 9107 32393 9 300 glonass107
0907001 A 9116 36111 9 300 glonass116
1000702 A 9121 36401 9 300 glonass121
1001301 A 8006 36508 3 15 cryosat2
1003001 A 6202 36605 1 5 tandemx
1004501 A 1581 37158 9 300 qzs1
1101301 A 2003 37384 9 300 compassi3
1106001 A 7101 37846 9 300 galileo101
1106002 A 7102 37847 9 300 galileo102
1106401 A 9128 37867 9 300 glonass128
1106402 A 9129 37868 9 300 glonass129
1106403 A 9127 37869 9 300 glonass127
1107301 A 2005 37948 9 300 compassi5
1200601 A 5987 38077 5 30 lares
1201801 A 2004 38250 9 300 compassm3
1205501 A 7103 38857 9 300 galileo103
1300901 A 3201 39086 3 15 saral
1301901 A 9131 39155 9 300 glonass131
1304201 A 3803 39227 1 5 kompsat5
1306701 A 8008 39451 1 5 swarmb
1306702 A 8007 39452 1 5 swarma
1306703 A 8009 39453 1 5 swarmc
1401201 A 9132 39620 9 300 glonass132
1401701 A 3302 39635 9 300 irnss1b
1403201 A 9133 40001 9 300 glonass133
1405001 A 7201 40128 9 300 galileo201
1405002 A 7202 40129 9 300 galileo202
1406101 A 3303 40269 9 300 irnss1c
1407501 A 9134 40315 9 300 glonass134
1501701 A 7203 40544 9 300 galileo203
1501702 A 7204 40545 9 300 galileo204
1501801 A 3304 40547 9 300 irnss1d
1504501 A 7205 40889 9 300 galileo205
1504502 A 7206 40890 9 300 galileo206
1507901 A 7209 41174 9 300 galileo209
1507902 A 7208 41175 9 300 galileo208
1600201 A 4379 41240 3 15 jason3
1600301 A 3305 41241 9 300 irnss1e
1600801 A 9135 41330 9 300 glonass135
1601101 A 8010 41335 3 15 sentinel3a
1602101 A 2012 41434 9 300 compassi6b
1603001 A 7211 41549 9 300 galileo211
1603002 A 7210 41550 9 300 galileo210
1603401 A 5561 41579 5 30 geoik2
1606901 A 7207 41859 9 300 galileo207
1606902 A 7212 41860 9 300 galileo212
1606903 A 7213 41861 9 300 galileo213
1606904 A 7214 41862 9 300 galileo214
1702801 A 1582 42738 9 300 qzs2
1704801 A 1583 42917 9 300 qzs3
1705501 A 9137 42939 9 300 glonass137
1706201 A 1584 42965 9 300 qzs4
1706901 A 2013 43001 9 300 beidou3m1
1706902 A 2014 43002 9 300 beidou3m2
1707901 A 7215 43055 9 300 galileo215
1707902 A 7216 43056 9 300 galileo216
1707903 A 7217 43057 9 300 galileo217
1707904 A 7218 43058 9 300 galileo218
1801801 A 2016 43207 9 300 beidou3m4
1801802 A 2015 43208 9 300 beidou3m3
1802001 A 2501 43215 1 5 paz
1802901 A 2019 43245 9 300 beidou3m9
1802902 A 2020 43246 9 300 beidou3m10
1803501 A 3309 43286 9 300 irnss1i
1803901 A 8011 43437 3 15 sentinel3b
1804701 A 0123 43476 1 5 gracefo1
1804702 A 0124 43477 1 5 gracefo2
1805301 A 9138 43508 9 300 glonass138
1806001 A 7221 43564 9 300 galileo221
1806002 A 7222 43565 9 300 galileo222
1806003 A 7219 43566 9 300 galileo219
1806004 A 7220 43567 9 300 galileo220
1806201 A 2017 43581 9 300 beidou3m5
1806202 A 2018 43582 9 300 beidou3m6
1806701 A 2024 43602 9 300 beidou3m12
1806702 A 2023 43603 9 300 beidou3m11
1807001 A 6873 43613 1 5 icesat2
1807201 A 2025 43622 9 300 beidou3m13
1807202 A 2026 43623 9 300 beidou3m14
1807801 A 2028 43647 9 300 beidou3m16
1807802 A 2027 43648 9 300 beidou3m15
1808101 A 2208 43655 5 30 hy2b
1808601 A 9139 43687 9 300 glonass139
1809301 A 2029 43706 9 300 beidou3m17
1809302 A 2030 43707 9 300 beidou3m18
1902701 A 2037 44231 9 300 compassg8
1903001 A 9140 44299 9 300 glonass140
1906101 A 2036 44542 9 300 beidou3m24
1906102 A 2035 44543 9 300 beidou3m23
1907801 A 2034 44793 9 300 beidou3m22
1907802 A 2033 44794 9 300 beidou3m21
1908801 A 9141 44850 9 300 glonass141
1909001 A 2031 44864 9 300 beidou3m19
1909002 A 2032 44865 9 300 beidou3m20
2001801 A 9142 45358 9 300 glonass142
2006601 A 2209 46469 5 30 hy2c
2007501 A 9143 46805 9 300 glonass143
2008601 A 4380 46984 3 15 sentinel6a
2104301 A 2211 48621 5 30 hy2d
2109601 A 1585 49336 9 300 qzs1r
2111601 A 7223 49809 9 300 galileo223
2111602 A 7224 49810 9 300 galileo224
2207501 A 9144 52984 9 300 glonass144
2208001 A 5988 53105 7 120 lares2
2213001 A 9145 54031 9 300 glonass145
2216101 A 9146 54377 9 300 glonass146
2217301 A 4381 54754 3 15 swot
2307601 A 3310 56759 9 300 irnss1j
2311401 A 9147 57517 9 300 glonass147
2407901 A 7225 59598 9 300 galileo225
2407903 A 7227 59600 9 300 galileo227
2412301 A 1560 60182 3 15 alos4
2416701 A 7232 61182 9 300 galileo232
2416702 A 7226 61183 9 300 galileo226
2502301 A 1586 62876 9 300 qzs6
6503201 A 0317 01328 3 15 beaconc
7501001 A 1134 07646 5 30 starlette
7603901 A 1155 08820 7 120 lageos1
8606101 A 1500 16908 5 30 ajisai
8900103 A 0525 19751 9 300 etalon1
8903903 A 4146 20026 9 300 etalon2
9207002 A 5986 22195 7 120 lageos2
9306102 A 0643 22824 5 30 stella
9804305 A 8801 25398 3 15 westpac
0000099 P 0099 None None None luncenter
0003902 P 8002 26405 1 5 champ
0006302 P 9084 26565 9 300 glonass84
0103801 P 1577 26898 3 15 lre
0104301 P 4903 26929 1 5 starshine3
0105301 P 9088 26987 9 300 glonass88
0105302 P 9087 26988 9 300 glonass87
0105303 P 9086 26989 9 300 glonass86
0105501 P 4378 26997 3 15 jason1
0105601 P 5555 27001 5 30 meteor3m
0105604 P None 27004 None None tubsat
0105605 P 5556 27005 5 30 reflector
0112007 P 4378 26997 3 15 jasonp
0200901 P 6179 27386 3 15 envisat
0201201 P 8003 27391 1 5 gracea
0201202 P 8004 27392 1 5 graceb
0205601 P 1556 27597 3 15 adeos2
0206001 P 9089 27617 9 300 glonass89
0300201 P 8201 27642 1 5 icesat
0401401 P 8603 28230 3 15 gpb
0405302 P 9095 28509 9 300 glonass95
0503101 P 1578 28809 5 30 oicets
0505001 P 9100 28915 9 300 glonass100
0505002 P 9099 28916 9 300 glonass99
0505101 P 7001 28922 9 300 giovea
0600201 P 1557 28931 3 15 alos
0605506 P 1071 29664 1 5 anderra
0605510 P 1072 29667 1 5 anderrp
0605901 P 1579 29656 9 300 ets8
0606201 P 9102 29670 9 300 glonass102
0606202 P 9103 29671 9 300 glonass103
0606203 P 9101 29672 9 300 glonass101
0701101 P 2001 31115 9 300 compassm1
0705203 P 9104 32277 9 300 glonass104
0705501 P None None None None yaogan3
0706502 P 9108 32394 9 300 glonass108
0706503 P 9109 32395 9 300 glonass109
0802001 P 7002 32781 9 300 gioveb
0803201 P 1025 33105 3 15 jason2
0804601 P 9110 33378 9 300 glonass110
0804602 P 9111 33379 9 300 glonass111
0804603 P 9112 33380 9 300 glonass112
0806701 P 9113 33466 9 300 glonass113
0806702 P 9115 33467 9 300 glonass115
0806703 P 9114 33468 9 300 glonass114
0900205 P 1580 33496 1 5 sohla1
0901301 P 0499 34602 1 5 goce
0903101 P 0059 35315 1 5 lro
0903805 P 1074 35693 1 5 andep
0903806 P 1073 35694 1 5 andec
0904907 P 5558 35871 5 30 blits
0905902 P 8005 36037 3 15 proba2
0907002 P 9117 36112 9 300 glonass117
0907003 P 9118 36113 9 300 glonass118
1000101 P 2002 36287 9 300 compassg1
1000701 P 9119 36400 9 300 glonass119
1000703 P 9120 36402 9 300 glonass120
1003601 P None 36828 None None compassi1
1004101 P 9124 37137 9 300 glonass124
1004102 P 9123 37138 9 300 glonass123
1004103 P 9122 37139 9 300 glonass122
1006201 P 1075 37222 3 15 stpsat2
1006801 P None 37256 None None compassi2
1100901 P 9125 37372 9 300 glonass125
1103701 P 5559 37755 6 60 radioastro
1103801 P 2009 37763 9 300 compassi4
1104301 P 2201 37781 5 30 hy2a
1105501 P 9126 37829 9 300 glonass126
1107101 P 9130 37938 9 300 glonass130
1200101 P 2202 38046 3 15 zy3
1205502 P 7104 38858 9 300 galileo104
1300301 P 3804 39068 3 15 stsat2c
1303401 P 3301 39199 9 300 irnss1a
1501901 P 2006 40549 9 300 compassis1
1502511 P 4201 40661 5 30 lightsail1
1503701 P 2008 40748 9 300 compassms2
1503702 P 2007 40749 9 300 compassms1
1504905 P 2203 40903 1 5 pn1a
1505301 P 2010 40938 9 300 compassis2
1600601 P 2011 41315 9 300 compassms3
1601501 P 3306 41384 9 300 irnss1f
1602601 P 5560 41464 5 30 lomonosov
1602701 P 3307 41469 9 300 irnss1g
1603201 P 9136 41554 9 300 glonass136
1605701 P 2207 41765 1 5 tiangong2
1704205 P 6203 42829 3 15 technosat
1707108 P 1079 43044 3 15 chefsat
1800301 P 2021 43107 9 300 beidou3m7
1800302 P 2022 43108 9 300 beidou3m8
1801407 P 6205 43186 1 5 snet2
1801408 P 6206 43187 1 5 snet3
1801409 P 6207 43188 1 5 snet4
1801410 P 6204 43189 1 5 snet1
1809941 P 2401 43798 3 15 astrocstp1
1901806 P 2402 44083 3 15 astrocstp2
1903629 P 4202 44420 3 15 lightsail2
2102213 P 4204 47944 1 5 elsadchs
2102239 P 4203 51288 1 5 elsadtgt
2105922 P 6208 48900 3 15 tubin
6701101 P 6703 02674 3 15 diademe1c
6701401 P 6704 02680 3 15 diademe1d
7502701 P 1127 07734 5 30 geos3
8601795 P 8001 23558 1 5 gfz1
8900101 P 6666 19749 9 300 glonass40
8900102 P 7777 19750 9 300 glonass41
8903902 P None 20025 9 300 glonass43
9001103 P 9049 21008 9 300 glonass49
9004501 P 1111 20619 9 300 glonass44
9011001 P 2222 21006 9 300 glonass47
9102501 P 3333 21216 9 300 glonass50
9105001 P 6177 21574 3 15 ers1
9200501 P 4444 21853 9 300 glonass53
9204701 P 9056 22056 9 300 glonass56
9204702 P 9057 22057 9 300 glonass57
9205201 P 4377 22076 3 15 topex
9305401 P 3535 22779 9 300 gps35
9305501 P 5050 22782 3 15 fizeau
9400301 P 0307 22969 5 30 meteor3
9401601 P 3636 23027 9 300 gps36
9402101 P 9062 23043 9 300 glonass62
9402102 P 9063 23044 9 300 glonass63
9402103 P 9064 23045 9 300 glonass64
9402801 P 9009 23101 3 15 msti2
9405001 P 9065 23203 9 300 glonass65
9405002 P 9066 23204 9 300 glonass66
9405003 P 9067 23205 9 300 glonass67
9407401 P 1333 23342 3 15 resurs
9407601 P 9068 23396 9 300 glonass68
9407602 P 9069 23397 9 300 glonass69
9407603 P 9070 23398 9 300 glonass70
9500901 P 9071 23511 9 300 glonass71
9500902 P 9072 23512 9 300 glonass72
9502101 P 6178 23560 3 15 ers2
9503701 P 9073 23513 9 300 glonass74
9503702 P 9075 23621 9 300 glonass75
9503703 P 9076 23622 9 300 glonass76
9506801 P 9077 23734 9 300 glonass77
9506802 P 9078 23735 9 300 glonass78
9506803 P 9079 23736 9 300 glonass79
9602901 P 6000 None 5 30 tips
9602902 P 6001 23937 5 30 tips1
9602903 P 6002 23936 5 30 tips2
9604601 P 1555 24277 5 30 adeos
9701001 P 8888 24744 1 5 zeia
9800701 P 8501 25157 3 15 gfo1
9804301 P 8801 25394 3 15 westpacold
9806714 P 1076 40314 5 30 spinsat
9807701 P 9080 25593 9 300 glonass80
9807702 P 9081 25594 9 300 glonass81
9807703 P 9082 25595 9 300 glonass82
9900803 P 2301 25636 3 15 sunsat
2303001 A 2155 55836 5 30 t6b
2303004 A 2156 55839 5 30 t6a
第一到六行,是月球上的合作目标。目前北京激光卫星观测站还不具备观测能力。云南、广东的同行已经具备。
284行的文本,意味着284个“打星”机会。所谓打星,就是用激光瞄准卫星上的合作目标,“射击”、回收反射信号。扣除前6行,还有270多次机会。现在的星空真是“繁荣昌盛”多了。
浏览卫星们的芳名,发现不少陌生的。可谓近在咫尺有“远芳”。我不会像唐朝刘禹锡那样吟诵“尽是刘郎去后载”,也不会写“前度刘郎今又来”。
此处不是“玄都观”,我曾经在此站,栽罢樱桃就离开。和新的“站士”聊天,得知那些樱桃可以挂果,但不等人们来摘樱桃,樱桃就凋零了。看来“樱桃好吃树难栽”说得一点儿也不假。樱桃树,水土不服。旁边的柿子树倒是适应着贫瘠的山岗环境,“磨盘柿子”年年迎来贪吃的喜鹊乌鸦和其他飞鸟。在柿子树附近住的时候,在秋天听到过熟透的柿子承受不了重力的负担,掉落于地的声音。掉落于人行道上的声音是“PIA”;掉落到草丛叶片上上的声音是“扑簌簌”。来站干活的工人们,也曾多次饱口福。有人嘴角的橘黄色痕迹没有擦干净,工友们会提醒他。
“远芳侵古道,晴翠接荒城”。远芳不远,就在眼前。虽然已经是初冬,晴翠依然接荒城。野外站外的树林,好似坚固的长城一样包裹着28亩城堡。原以为柳树是最“抗冻”的,可眼前的榆树不亚于柳树。激光楼西窗外的榆树,已经延伸到了“城堡之外”,让“荒城”变得生气勃勃了。
激光楼西窗风景(榆树为主)
“横看成岭侧成峰,远近高低各不同”。看山、看树、观星,也是远近高低各不同呢!
以卫星为例,近地星容易捕捉到、观测到,可观测时段却短;高轨星,不易捕捉到,可观测时间段长。专用的激光测距卫星,容易观测到;非专用的,难一些;如果尝试捕捉“空间碎片”,那就更难了。愿意合作的人,容易打交道。不愿意合作的“碎片”不容易打交道。它们好比高傲的、鼻孔朝天的人,老远有人打招呼,人家却不搭理,趾高气扬地过去了。
“存储阳光 必有远芳”。近处、切近处,稍远处、远处,都是有芳草、芳树的。关键是,观察者的视角、姿态和勤勉度。
风景、芳草、美好的事物,远近都有,就看人们是不是愿意走进它们了。
下面,抄录一段“沉浸海淀”的文字,作为本文的结语。
“秋冬之交,我来到了野外科研站的激光楼。西窗秋叶,榆叶为主,映入眼帘。换一个角度看,秋叶依然是美的。除了榆树,或许还有杨树?何必写诗呢?大自然已经写好了。只要用镜头抄写即可。......人们为何要等到深秋,才开始欣赏叶片之美呢?甚至,等到叶片已经落地,才珍惜起来?这不是晚了吗?为何不能在她水灵灵的时候、翠绿翠绿的时候,多看她几眼呢?多为她歌唱呢?多为她写诗呢?”
Archiver|手机版|科学网 ( 京ICP备07017567号-12 )
GMT+8, 2025-12-5 17:45
Powered by ScienceNet.cn
Copyright © 2007- 中国科学报社